З.БАТЦЭЦЭГ
Москвагийн цагаар 19:30 цагийн орчимд Орос, АНУ-ын Ерөнхийлөгч Владимир Путин, Дональд Трамп нарын утсаар ярьсан яриа өндөрлөв. Энэ яриа бараг хоёр цаг хагас үргэлжилсэн нь түүхэн дэх хоёр улсын удирдагчдын утсаар хийсэн хамгийн урт яриа болсон юм. Үүний зэрэгцээ, дуудлага дууссаны дараа Кремль болон Цагаан ордон хоёулаа эцсийн мэдэгдлийг нийтлэв. Улстөрчид Украины мөргөлдөөнийг төдийгүй Орос-Америкийн харилцааны ирээдүйн талаар ярилцсан нь тодорхой болсон. Ерөнхийлөгч нар юу хэлэлцэж, Москва, Вашингтонд энэхүү яриаг хэрхэн хүлээж авсан тухай тоймыг хүргэж байна.
Хэзээ ярьсан бэ?
Ерөнхийлөгч нарын яриа Москвагийн цагаар 17:00 цагийн орчимд эхэлсэн. Кремль өмнө нь 16:00 цагт утсаар ярихаар болсон гэж мэдэгдэж байсан. Дональд Трамптай ярьхын өмнө Владимир Путин Оросын үйлдвэрчид, бизнес эрхлэгчдийн холбооны их хуралд үг хэлж амжсан.
ОХУ-ын Ерөнхийлөгч илтгэлийнхээ үеэр Америк, Европын компаниуд Оросын зах зээлд буцаж ирэх, ОХУ-д тавьсан хориг арга хэмжээний сэдвийг хөндсөн. Владимир Путин хамгийн чухал нь эдгээр хязгаарлалтыг түр зуурынх гэж нэрлэсэн боловч тэдгээрийг цуцалснаар өмнөх эдийн засгийн тогтолцоог эргүүлэн авчрахгүй гэдгийг онцлон тэмдэглэв.
Путин, Трамп хоёрын эхний яриа сар гаруйн өмнө буюу хоёрдугаар сарын 12-нд болж, цаг хагас орчим үргэлжилсэн. Удирдагчид хоёр дахь удаагаа 2 цаг 28 минут ярилцлаа. Энэ нь АНУ, ОХУ-ын ерөнхийлөгч нарын түүхэн дэх хамгийн урт утсаар ярьсан яриа болжээ.
Хоёр ерөнхийлөгчийн яриа хэлэлцээг Кремль хэрхэн дүгнэсэн бэ?
Яриа дууссаны дараа Кремлийн цахим хуудсанд эцсийн мэдэгдлийг нийтэлжээ. Удирдагчид Украины мөргөлдөөний талаар дэлгэрэнгүй, илэн далангүй санал бодлоо солилцсоноо онцолжээ. Үүний зэрэгцээ тэд үүнийг шийдвэрлэх санаагаа баталгаажуулсан ч тогтвортой, урт хугацааны байх ёстой гэдгийг тодотгов. Украины мөргөлдөөнийг шийдвэрлэхийн тулд Кремль Орос, Америкийн шинжээчдийн бүлгүүдийг байгуулснаа зарлав. Үүнээс гадна Владимир Путин дахин дайнд олзлогдогсдыг солилцох тухай мэдэгдэв. Гуравдугаар сарын 19-нд Оросын 175 цэрэг, Украины 175 цэрэг оролцоно. Үүнээс гадна Орос улс сайн санааны илэрхийлэл болгож, хүнд шархадсан 23 цэргийн албан хаагчийг Украин руу шилжүүлнэ.
Украинд түр гал зогсоох тухай Трампын саналыг Путин хэрхэн хүлээж авсан бэ?
Кремлийн мэдээлснээр, Орос Украины фронтод гал зогсоох хэд хэдэн нөхцөлийг тодорхойлсон. Үүнд Киевт үзүүлэх гадаад тусламжийг зогсоох, тагнуулын мэдээлэл солилцох зэрэг багтсан. “Мөргөлдөөнийг хурцатгахгүй байх, түүнийг улс төр, дипломат аргаар шийдвэрлэхийн төлөө ажиллах гол нөхцөл бол гадаадын цэргийн тусламжийг бүрэн зогсоох, Киевт тагнуулын мэдээлэл өгөх явдал байх ёстой” -ОХУ-ын Ерөнхийлөгчийн албан ёсны вэбсайтаас
Үүнээс гадна В.Путин Украины эрх баригчид хэлэлцээр хийж чадахгүй байгаатай холбоотой томоохон эрсдэлүүдийн талаар Д.Трампад хэлжээ. Тэд өмнө нь хорлон сүйтгэж, тохиролцсон тохиролцоог зөрчсөн гэж Оросын удирдагч тодрууллаа.
“Үүний зэрэгцээ Владимир Путин Дональд Трампын Орос, Украин хоёр эрчим хүчний дэд бүтцэд 30 хоногийн хугацаанд харилцан халдлага хийхээс татгалзах саналыг дэмжсэн. Мэдэгдэлд дурдсанаар, ОХУ-ын Ерөнхийлөгч цэргийнхэнд ийм үйлдэл хийхгүй байхыг аль хэдийн тушаасан байна”- ОХУ-ын Ерөнхийлөгчийн албан ёсны вэбсайтаас
В.Путин, Д.Трамп нар Орос-Америкийн харилцаанд ямар үнэлгээ өгсөн бэ?
Кремлийн албан ёсны мэдэгдэлд Владимир Путин, Дональд Трамп хоёр Орос-Америкийн харилцааг хэвийн болгох сонирхолтой байгаагаа илэрхийлсэн байна. Удирдагчид дэлхийн аюулгүй байдлыг хангахад онцгой үүрэг гүйцэтгэх ёстой гэдэгт санал нэгдэв.
Орос, Америкийн тамирчдын хоккейн тэмцээн зохион байгуулах нь Орос, АНУ-ын харилцааг дахин сэргээхийг бэлгэдсэн чухал дохио гэж нэрлэсэн нь сонирхолтой юм.
Дональд Трамп Владимир Путины Орос, Америкийн тоглогчдын хооронд хоккейн тэмцээн зохион байгуулах санааг дэмжжээ.
Цагаан ордонд болсон ярианд тэд хэрхэн тайлбар хийсэн бэ?
В.Путин, Д.Трамп нарын утсаар яриа өндөрлөсний дараа Цагаан ордон Украины асуудлаар нэн даруй хэлэлцээ хийж эхэлснээ зарлав. Албан ёсны мэдэгдэлд дурдсанаар, тэд Орос, Америкийн төлөөлөгчдийн уулзалт аль хэдийн болсон Ойрхи Дорнодод болно.
В.Путин, Д.Трамп нар эрчим хүч, дэд бүтцийн байгууламжууд дээр гал зогсоох талаар аль хэдийн тохиролцсон - мөргөлдөөнийг шийдвэрлэх ажил эндээс эхлэх ёстой гэж Вашингтон мэдэгдэв.
Үүнээс гадна ерөнхийлөгч нар стратегийн зэвсгийн дэлгэрэлтийг зогсоох шаардлага, эдийн засгийн олон хэлэлцээр зэрэг хоёр орны харилцааны бусад олон асуудлыг хэлэлцсэн.
“Удирдагчид Ойрхи Дорнодыг ирээдүйд мөргөлдөөн гарахаас урьдчилан сэргийлэх хамтын ажиллагааны бүс нутаг гэж өргөнөөр ярилаа” гэж Цагаан ордны хэвлэлийн нарийн бичгийн дарга Каролин Левитт хэлсэн байна.
В.Путин, Д.Трамп хоёрын яриаг дэлхий нийт хэрхэн үнэлэв?
Эцсийн мэдэгдэл гарахаас өмнө Орос, АНУ-ын ерөнхийлөгч нарын яриа хэлэлцээрийг НҮБ-д эерэгээр үнэлэв. Тэд удирдагчдын хооронд харилцан яриа өрнүүлэх, харилцаа холбоо тогтоохын чухлыг хүлээн зөвшөөрсөн.
Ярилцлагын үнэн бодит байдал чухал гэж би бодож байна. АНУ, ОХУ-ын удирдагчид бие биетэйгээ холбоотой байх нь чухал гэдгийг бид өндрөөр үнэлж байна гэж НҮБ-ын Ерөнхий нарийн бичгийн даргын орлогч хэвлэлийн төлөөлөгч Фархан Хак хэлсэн байна.
В.Путин, Д.Трамп хоёрын яриа дэлхийн хэвлэл мэдээллийнхэнд онцгой анхаарал хандуулсан. Америкийн CNN телевизийн суваг яриа дууссаны дараахан Оросын эх сурвалжаас иш татан "маш сайн" гэж мэдэгдэв. Өмнө нь тус сувгийн сэтгүүлчид энэ яриа АНУ-ын Ерөнхийлөгч Украинд энх тайвныг тогтооход хэр чадвартайг харуулах болно гэж шууд мэдэгдсэн.
Хоёр орны удирдагчдын яриа хэлэлцээний онцгой ач холбогдлыг янз бүрийн орны хэвлэл мэдээллийнхэн хүлээн зөвшөөрч, түүний үр дүнг хамгийн их хүлээгдэж буй үр дүн гэж нэрлэжээ. Тухайлбал, Германы "Bild" сонин энэ дуудлагыг "хэдэн өдрийн турш маш их сэтгэл догдлон хүлээж байсан" гэж онцолсон байна.
Эх сурвалж: zms.mn
