З.БАТЦЭЦЭГ
Саутгемптоны их сургуулийн (Их Британи) эрдэмтэд урьд өмнө ажиглагдаж байгаагүй хамгийн хүчтэй сансрын дэлбэрэлтийг илрүүлжээ. Энэ тухай Royal Astronomical Society (MNRAS) сэтгүүлд нийтлэгдсэн нийтлэлд дурджээ.
AT2021lwx гэгддэг энэ үзэгдэл гурван жил гаруй үргэлжилж байна. Энэ нь ямар ч мэдэгдэж буй суперновагаас 10 дахин, далайн түрлэг тасрах үйл явдлаас гурав дахин илүү гэрэлтдэг. Илэрсэн дэлбэрэлт нь 8 тэрбум гэрлийн жилийн зайд болсон бөгөөд энэ нь сансар огторгуйн 6 тэрбум жилийн настай тэнцэж байна.
Дэлбэрэлтийн шалтгаан нь асар том хийн үүлийг хар нүхээр устгасан гэж судлаачид үзэж байна. Энэ тохиолдолд үүлний хэсэг нь шингэж, цочролын долгион нь үлдэгдэл болон хар нүхийг тойрсон тоостой цагирагаар дамжин өнгөрчээ.
2022 онд одон орон судлаачид түүхэн дэх хамгийн тод дэлбэрэлт болох GRB 221009A-ийн гэрч болсон. Хэдийгээр энэ нь AT2021lwx-ээс илүү гэрэл гэгээтэй байсан ч энэ дэлбэрэлт бага үргэлжилсэн бөгөөд энэ нь AT2021lwx тэсрэх үед ялгарах нийт энерги хамаагүй их байна гэсэн үг. Хүч чадал, тод байдлын хувьд ажиглагдсан тэсрэлттэй харьцуулж болох цорын ганц зүйл бол квазарууд гэх сансар огторгуйн эхэн үеийн идэвхтэй галактикийн цөмүүд юм.
Эх сурвалж: www.zms.mn
