А.ЦЭЭСҮРЭН

“Би бол Монголд төрсөн монгол рэппер Хараал идсэн гадны соёл надад хамаагүй”  хэмээн дуулсан Gee-г энэ удаагийн буландаа урилаа. Тэрээр үзэл бодлоо хурц үгээр илэрхийлж, нийгэмд болж бүтэхгүй байгаа асуудлыг дуундаа тусгадаг нэгэн. Түүний уран бүтээл, үзэл бодлыг сонирхохоор яриа өрнүүлсэн юм.

 

-Саяхан “Люмино” хамтлагийн Бажитай хамтран “Хямд охин” хэмээх шинэ дуу дуулсан байсан. Энэ дуу­гаараа юу өгүүлэхийг хүссэн бэ?

-Бажи “Хямд охин” дууны саналыг надад тавьсан. Энэ дууны үгийг рептэй хослуулсан юм. Аав ээжийнхээ буянаар дутах зүйлгүй амьдардаг ч хувь хүний ухамсраа зугаа цэнгэлээр сольсон охидод зориулж үгээ хэлсэн. Би буруу үг хэлсэн гэж бодохгүй байгаа. Зарим хүмүүс “Эмэгтэйчүүдийг дором­жил­­лоо” гэж байна лээ. Үгүй дээ. Дууны үгэнд үе тэнгийн охид нь хийж бү­тээж байхад зарим нэг нь болохгүй байгааг хэлсэн байгаа. Эмэгтэй хүний үнэ цэнийг унагаж буй хэсэг хүмүүст хандсан юм.

-Өөрөө болохгүй бай­гаа бүхнийг хурц үгээр шүүмжилдэг юм байж. Харин хү­мүү­сийн шүүмж­лэ­лийг хэр хүлээж авдаг вэ?

-Би шүүмжлэлийг тоо­доггүй. Би бол би. Намайг сонсч, дэмждэг хүмүүс  харааж байсан ч дэмжих л болно. Тэр хүмүүс миний хэн гэдгийг ойлгодог юм. Надад нууц гэж байхгүй. Дуундаа бүхий л амьд­ралаа хэлдэг шүү дээ. Би хэн нэгэнд таалагдах ал­багүй.  Хараал хэллээ л гэнэ. Хараал хэлдэггүй хип хопыг хаанаас олох юм. Энэ бол хип хоп. Хип хоп амьд­ралын хэв маяг. Магадгүй зарим цэмцгэр хүмүүст миний амьдра­лын хэв маяг таа­лагдахгүй байж болно. Би өөртөө сэтгэл хангалуун байдаг. Мөн “Хүүхдэд хараал хэлж, муу үлгэр дууриал үзүүл­лээ” гэдэг. Би үлгэр дуу­риал үзүүлэх ёстой хүн нь мөн үү. Би “Хүүхдүүддээ битгий миний дууг сонсго” гэж хэлдэг. Монголын ал­дар­тай boy band хамт­лагууд мундаг үлгэр дуу­риал үзүүлж байна шүү дээ. Эрэгтэй хүн нүүрээ будаж, үсээ ургуулж бол­дог. Охид, хөвгүүд нь зу­раг­таар нүц­гэн гардаг юм байна. Энэ зөв үлгэр дуу­риал уу. Монгол Улсад би ган­цаа­раа хараал хэлдэг хүн л дээ. Хүмүүсээс на­майг битгий бариач гэж гуймаар байна. Би бай­гаагаараа л байна.

-Зарим хүмүүс хараал хэлэхдээ болгоомжтой хандаж болдоггүй юм уу гэдэг. Нийгэм болж бүтэх­гүй байна гээд хараал хэлэх ёстой юу?

-Намайг барих гээд байгаа байхгүй юу. Би өөрийнхөөрөө баймаар байна. Хэн нэгний хүслээр байх нь тэнэг хэрэг.  Би хүний эрх зөрчөөгүй шүү дээ. Миний үзэл бодлоо илэрхийлж буй үгийг хо­рино гэдэг эрхийг минь зөрчиж буйтай адил. Тиймээс өөрийнхөөрөө дуулаад, дуусмаар байна.

-Хип хопыг Монголын язгуур урлагтай хослуулж дуулдаг. Цаашдаа Монгол хип хопыг хөгжүүлэх бодол бий юу?

-Би бусад шиг мар­кетинг хийдэг хүн биш. Өөрөө хүссэн үедээ дуугаа дуулдаг. Монгол хөгжим, аялгуутай дуу хийсэн. Цааш­даа Монголын яз­гуур урлагтай хослосон уран бүтээл хийх бодол байхгүй.

-Монгол хип хоп хамт­лагуудыг гадны хамтлаг хуулбарладаг гэж ярих юм. Үүнтэй санал нийлэх үү?

-Хуулбарууд их байгаа шүү дээ. Хип хоп хамтлаг гэхэд хэцүү. Тэд жинхэнэ хип хоп урлагийг ойл­гохгүй, доош нь татаж байна. Монголын залуус хип хоп гэхээр үнэтэй машин байшинтай хүн гэж хэлбэр талаас нь ойл­гоод байна. Би хип хопыг хөгжүүлж, хуулбар хамт­лаг байлгахгүйн төлөө явна. Энэ бүхнийг эс тооц­вол Монголд жинхэнэ хип хоп хөгжиж байгаа.

-Гадны уран бүтээлч­дийг хэрхэн судалдаг вэ. Монголын хип хоп дэлхийн хаана нь явж байгаа бол?

-Гадаад орны уран бү­тээлчдийг судалдаггүй. Тэдэнтэй холбоотой мэ­дээлэл уншиж, сонирхоно. Манай хамтлаг дуучдыг 10 жилийн өмнөх америкийн хип хопыг дууриаж байна гэдэг. Гэтэл тэр үед аме­рикийн хип хопын оргил үе байсан. Амери­кийн оргил үеийнх шиг байлгаж байгаа нь сайн хэрэг. Одоо дэлхийд Фран­цын хип хоп маш сайн хөгжиж байна.

-Таны дууны утга агуул­гыг сонсч, дэмждэг фэн хэр олон бэ. Тэд­нээс танаас зөвлөгөө авч байсан үе байдаг уу?

- Би фэн гэж хэлүүлэх дургүй. Миний дууг сонсдог, ойлгодог залуус цөөнгүй байдгийг мэдэрч байгаа. Тэд дууны агуулга, үзэл бодлыг минь дэмж­дэг. Нууцгүй хэлэхэд ми­ний гэр бүлийг сонсогчид маань тэжээж байна. Фэйсбүүк хаягаар надад зөндөө хүн ханддаг. Зарим нь “Би мэргэжлээ сонгох гэсэн юм. Та зөвлөөч” гэдэг. Тэр болгонд би өөрийнхөөрөө зөвлөгөө өгдөг.

-Зарим хүмүүс Рэппер Gee гэхээр л хараал урс­гасан, танхай нөхөр гэж ойлгодог. Аз жаргал, хай­рын дуу дуулах бодол бий юу?

-Надад хараал хэлээ­гүй дуулсан олон дуу байгаа. Хүмүүс тэр дууг минь сонсдоггүй байхгүй юу. Эхнэртэй хайр­тай гэж дуулах шаард­лагагүй. Би хайртай гэдгээ өөрөө хэл­чихдэг. Эх орноо хайр­ласан хайрын дуу бий шүү дээ.