Ч.ГАНТУЛГА 
Монголын хип хопын ууган хамтлагийн нэг “Дижитал”-ын Г.Эрдэнэбилэгтэй улиран одсон он жилүүд, уран бүтээл, гэгээхэн дурсамжийнх нь тухай ярилцлаа.
-Удаан хүсэн хүлээлгэсэн “Зүрх рүү” тоглолт үзэгчдийг нэлээд огшоох шиг боллоо?
-Манай хамтлаг хоёрдугаар сарын 14-нд тоглосон. Харин энэ тоглолтоо үзэгчдийнхээ хүсэлтээр дахин тоглолоо. Үнэхээр сэтгэл хангалуун байна. Манай дуунуудыг сонсч өссөн үе үеийн сонсогчид ирсэн. Биднийг хамтлагаа байгуулж, урлагийн ертөнцөд хөл тавьж байхад биднийг сонсч, дагаж дуулдаг байсан жаахан хүүхдүүд одоо аав, ээж болчихсон тэдний хүүхдүүд бидний дууг сонсоод гүйж байх юм. Цаг хугацаа их хурдан юмаа. Нэг л мэдэхэд 14 жил өнгөрчихсөн байна шүү.
-Цаг хугацааг 14 жилээр ухраавал?
-14 жилийн өмнө бидэнд хүсэл мөрөөдлөөс өөр юу ч байгаагүй. Анх хүсэл мөрөөдөлдөө хөтлөгдсөн, дуулж бүжиглэх дуртай хэдэн хүүхэд нийлж байлаа. Хаашаа явж, эцэст нь ямар цэгт очихоо ч мэдээгүй. Харин үзэгчдийн халуун алга ташилт, ах эгч нарын урмын үг бидэнд урагшаа тэмүүлэх хүсэл сэтгэлийг төрүүлсэн. Хүн бүхний итгэлийг даах асар том хариуцлага ирсэн. Олны танил болсон хүмүүс бусдыг манлайлж явах ёстой гэж би боддог. Энэ хариуцлагаа ухамсарлаж, ирээдүйн залуустаа зөв үлгэр жишээ үзүүлэх юмсан гэж хичээж явна.
-Анх тайзан дээр гарахдаа юу мэдэрч байв?
-Манай хамтлагийн нэрийг зарлах бүрт сандардаг. Би одоо ч тайзан дээр гарахдаа сандраад байдаг юм. Тайзны ард үсэрч биеэ халаана. Анх тайзан дээр дуулж байхдаа үгээр хэлэхийн аргагүй аз жаргалыг мэдэрч байлаа. Гэхдээ асар том хариуцлага ирж байгааг мэдэрсэн. Энэ урлагаас холдох эрхгүй гэдгээ ухаарсан.
-Ганцаараа дуулахад ямар байсан бэ. Сандарсан уу?
-Хамтлагаараа дуулах, ганцаараа дуулахад асар том ялгаа байдаг гэдгийг тэр үед л мэдэрсэн. Бид тайзан дээр үргэлж хамтдаа гарч, бие биедээ дэм болж явсан бол яг тайзан дээр ганцаараа дуулах тэр мөчид үнэхээр ганцаарддаг юм билээ. Үзэгчдийн төв цэг болоод, тэднийг зөв зална гэдэг уран бүтээлчээс хариуцлага шаарддаг. Анх тайзан дээр гарахдаа үнэхээр их сандарч байснаа тодхон санадаг юм. Гэхдээ үзэгчид, хамтлагийн найзууд маань намайг халуун дулаанаар хүлээж авсан. Чин сэтгэлээсээ баяр хүргэсэн. Цаашдаа ихийг хийх урам өгсөн. Би өөрийгөө тэр хүмүүсийн хүчинд өдий зэрэгтэй яваа гэж талархдаг шүү.
-Хамтлагаараа байхын хамгийн сайхан нь юу вэ?
-Хамтлагаараа бол бүх асуудлаа зөвлөдөг. Олон хүний бодол нийлж, оновчтой нэг шийдвэрт хүрдэг. Зовбол хамтдаа шаналж, инээвэл хамтдаа баярладаг тэр л хамгийн сайхан мөч байдаг. Тэндээс л хамтлаг байхын мөн чанарыг олж хардаг юм шиг. Ганцаараа бол өөрийн бодол өөртөө зөв гэсэн зарчмыг баримталдаг. Сонсогчид тэндээс “Дижитал” хамтлагийг биш, зөвхөн хувь уран бүтээлч Эрка г олж хардаг шүү дээ.
-Олон жилийн үерхэл үнэтэй биз?
-Би нөхөрлөлийг цаг хугацаатай холбож ойлгодоггүй. Хэдэн жил найзалж байгаа нь сонин биш, хэр чанартай найзалсан нь чухал. Амьдралд олон найз байдаг шүү дээ. Өнөөдөр баярын ширээний ард л тааралдаж, хуурамч нөхөрлөл ярьсан нөхдүүдийг би найзаа гэж бодохгүй. Амьдралын жаргал зовлонд хамтдаа байж, унах цагт түшиж, гундуухан явахад сэтгэл сэргээх урмын үг хайрлаж, зөв зам руу хөтөлсөн тэр л хүмүүс найз гэж хэлүүлэх үнэ цэнэтэй улс. Манай хамтлагийг нөхөрлөл хурцалсан гэж боддог. Бид хамтдаа дутуугаа гүйцээж, дундуураа нөхөж ирсэн. Хэн хэнээрээ дутаж, нэг нэгнээ үгүйлж, амьдралын ямар ч үед хамтлагаасаа, нөхөрлөлөөсөө урваж яваагүй.
-Хамтлагийнхаа гишүүдийн зан чанарыг тодорхойлооч?
-Манай Батука их зөөлөн хүн, харин Баавар маань хурц, чанга талдаа, Хакугийн хувьд дөлгөөхөн зантай.
-Харин та?
-Миний зан чанарыг хамтлагийн найзууд, ойр дотныхон маань тодорхойлох байх.
-Олон хамтлаг гарч ирээд л алга болчих юм. Юунаас болдог юм бол?
-Зарим хамтлаг, дуучид эдийн засгаас болж уран бүтээлээ орхилоо гэдэг. Гэхдээ мөнгөний төлөө уран бүтээл хийдэггүй юм. Уран бүтээл хүний зүрхэнд байдаг шүү дээ. Өнөөдөр мөнгөгүй ч гэсэн сэтгэл зүрхнээсээ дуулаад явж байгаа бол заавал амжилтад хүрнэ. Манай залуус хамтлаг байгуулахыг амархан гэж боддог юм шиг. Тэгвэл тийм амархан биш шүү гэж хэлмээр байна. Асар их хөдөлмөр, хүсэл мөрөөдөл, эв нэгдэл хэрэгтэй. Бид хүмүүст танигдахын төлөө ч юм уу, мөнгө олохын төлөө “Дижитал”-ыг байгуулаагүй. Хүсэл мөрөөдөлдөө хүрэхийн төлөө, урлагаас сэтгэлийн таашаал, аз жаргалыг мэдрэхийн төлөө энэ хамтлагийг өөрсдийн хөдөлмөрөөр цогцлоосон юм. Магадгүй мөнгө олж, их зан гаргаж явсан бол манай хамтлаг аль эрт байхгүй болчих байсан биз.
-“Дижитал”-ын “Чамдаа” дуу тухайн үедээ залуусыг байлдан дагуулж байсан шүү. Тийм ээ?
-Би сүнстэй дуу гэж ярих дуртай. Хэлбэр хэмжээ хөг аялгуунаас гадна сүнстэй болгохын тулд сэтгэл зүрхээ зориулах хэрэгтэй байдаг. Чин сэтгэлээсээ бүтээсэн уран бүтээл хүний чихэнд биш зүрхэнд хүрэх юм даа.
-Тэгвэл танай хамтлагийн бүх дуу сүнстэй байх нь ээ?
-Тэгж бодож байгаа бол баяртай байна. Бид үүний төлөө л олон жил хөдөлмөрлөж байна.
-Хип хопын үнэ цэнийг цөөн үгээр тодорхойлооч?
-Хамгийн цөөн үгээр хэлэхэд үнэний урлаг л юм даа. Магадгүй зарим хүмүүс үг хэл нь ойлгогддоггүй, хараал хэлсэн хаашаа янзын юм бэ гэж боддог байх. Гэхдээ хип хоп үргэлж үнэнийг өгүүлдэг. Нийгмийн дуу хоолой болдог. Болж бүтэхгүй байгаа зүйлийг нийгэмд сануулдаг.
-Хип хоп танд юу сургасан бэ?
-Маш олон зүйлийг сургасан. Хүн байхын утга учрыг, хариуцлагыг заасан. Хип хоп надад баг зүүхгүй амьдрах ухааныг сургасан. Хүн хүнээ хайрлах, зөвхөн үнэнийг хэлэх зоригийг өгсөн. Миний амьдралд хүсэл мөрөөдлөө биелүүлэх асар том боломжийг олгосон.
-Хип хоп шүүмжлэл дагуулдаг. Тэр шүүмжлэлийг яаж хүлээж авдаг вэ?
-Мэдлэггүй шүүмжлэлийг хэзээ ч хүлээж авдаггүй. Мэдлэгтэй байж, хүнийг шүүмжлэх хэрэгтэй шүү дээ. Бид нэг уран бүтээл хийхийн тулд судалгаа хийдэг. Бодож боловсруулдаг, хүч хөдөлмөрөө шингээдэг. Гэтэл хөгжмийн анхны ойлголт байхгүй хэн нэгэн юу ч мэдэхгүй байж намайг шүүмжлэх гээд доромжлоод эхэлвэл утгагүй шүү дээ.
