Д.ЖАВХЛАН

Чөлөөт бөхийн эмэгтэйчүүдийн багийн Дэлхийн цомын тэмцээн манай оронд ирэх долоо хоногт эхлэх гэж байна. Энэ тэмцээнд оролцох Монголын баг тамирчид “Говь” цогцолборт бэлтгэлд гараад нэг сар орчим болж байгаа билээ. Манай багийн гол найдварын нэг 59 кг-ын жинд хүч үзэх ОУХМ Т.Мөнхтуяатай цөөн хором ярилцлаа.

-Та Дэлхийн цомын бэлтгэлд гараад хэд хонож байна вэ?

-Манай чөлөөт бөхийн эмэгтэй багийн тамирчид хоёрдугаар сарын нэгнээс хотоос зайдуухан байрлах “Говь” цогцолборт бэлт­гэлд гараад сар шахам боллоо. Энд ихэвчлэн ба­рилдааны бэлтгэл хийж байна. Харин үлдэж буй долоо хоног сэргээлтийн бэлтгэл хийх болно. Бид хүчний гол бэлтгэлээ эх­ний 10 хоногт дуусгасан.

-Та өнгөрсөн оны дэл­хийн аваргаас Монголын багийн нэр төрийн ганц медалийг авсан. Та тэр тэмцээнээс өмнө ямар амжилт гаргаж байв?

-Тиймээ. Дэлхийн авар­гын тэмцээн миний анхны том тэмцээн бай­сан. Би гавьяат дасгал­жуу­лагч Ч.Намшир, Ю.Ган­болд Л.Бадарч на­рын удирдлага дор чөлөөт бөхийн “А” үсгийг заалга­сан. Одоогоор “Хангарьд” спорт хорооны тамирчин гэж барилддаг. Дэлхийн авар­гын өмнө “Mongolia open” тэмцээнээс мөнгөн медаль хүртсэнийг эс тооцвол би битүү морь юм даа.

-Дэлхийн аваргад орол­цохдоо жин хэр хассан бэ?

-Би тэнд медаль авах зорилготой очсон. Түүндээ ч хүрсэн. Нэг үгээр хэлбэл эртнээс бэлдэж байсан юм.

-2012 оны улсын авар­га болох боломжтой бай­сан. Хэтэрхий шунаж ба­рилдчих шиг болсон?

-Энэ жилийн улсын аваргад олон залуу тамир­чин зодоглосон нь тэмцээ­нийг улам өрсөлдөөнтэй болголоо. Аваргын төлөө Цэрэнчимэдтэй хоёр үе барилдаж эхний үед клин­чээр хожигдсон. Харин барилдааны шийдвэрлэх хоёрдугаар үед тавхай­дуулж ялагдсан.

-Удахгүй болох Дэл­хийн цомд ямар жинд зодоглох вэ. Бэлдсэн мэх байна уу?

-59-дөө барилдана. Би ихэвчлэн гар талладаг. Миний дархан мэх. Дэл­хийн цомын тэмцээнд шилдгүүд л барилддаг уч­раас тухайн барилдааныг урьдчилж харах боломж­гүй. Тэд холыг зорьсон зорилгоо биелүүлэх гэж нэгийг бодно. Бид нутгийн дэвжээн дээр ялагдах эрх­гүй гээд л ширүүхэн үзэж таарна. Өрсөлдөх бөхчүү­дийн бичлэгийг хараад тактикаа боловсруулж сууна.

-Бөхийн спорттой хэ­зээнээс холбогдсон бэ?

-Их сонирхолтой юм болсон. Нэг өдөр арван жилийн сургуулийн аварга шалгаруулах чөлөөт бө­хийн тэмцээн болов. Тэр тэмцээнийг үзэж байсан намайг дотны найз Нан­динбилэг маань барилдчих гэлээ. Бөх барилдах нь бүү хэл, өмсгөл ч өмсөж үзээгүй тэмцээнд ороход эвгүй байсан. Тэгээд дэв­жээнд албадлагаар гараад эхний өрсөлдөгчөө тухай үед ямар ч мэх хийсэн юм бүү мэд намайг яллаа гэ­дэг байгаа. Дараагийн ба­рил­даанд гарахгүй гэтэл манай найз намайг зориг­жуулж чи аварга болно гэв. Хэдэн ч бөхтэй барилдаж аваргын төлөө шалгарснаа мэддэггүй юм. Тэгээд найз маань одоо чи нэг л ялбал алтан медаль авна гэлээ. Дэвжээнд гартал нөгөө талаас Нандинбилэг зогсож байлаа.

-Энэ барилдаанд хэн нь ялсан бэ?

-Би ялж алтан медаль хүртэж, найз маань мөнгө авсан. Барилдааны дараа медалийн тавцанд зогсож байхад Намшир багш надад медаль зүүж өгөх болов. Тэгээд багш медаль гардуулсны дараа “Чи энэ спортоор хичээл­лэх ёстой чамд ирээдүй байна” гэж хэлсэн. 

-Тэгээд “Аварга” дээд сургууль руу орсон уу?

-”Аварга” дээд сур­гуульд анх жүдо бөхөөр хичээллэх сонирхолтой орсон. Жүдо бөхөөр хэсэг хичээллээд чөлөөт рүү урвасан юм.

-Таныг бөхийн том удамтай гэх юм билээ?

-Миний өвөө  Булган аймгийн Тэшиг  сумын харьяат, 1955 оны баяр наадмаар улсын арслан Цоодолоор долоо давж Мон­гол Улсын заан цолыг хүртсэн Б.Бадам гэдэг хүн бий.  

-2020 оны олимпоос чөлөөт бөхийг хасна гэхэд хэрхэн хүлээж авав?

-Цаг хугацаа, хөлс хө­дөлмөр зарцуулж ид ам­жилт гаргадаг дээрээ ийм мэдээ сонсоход хэцүү байсан.

-Дэлхийн аваргын хүрэл медалийг авах мөчид юу бодогдож байв?

-Медалиа авчихаад багш нартаа үзүүлэхсэн гэж их л догдолдог юм билээ.

-Медалийн төлөөх ба­рил­дааныг эргэн дурсвал?

-Би дөрвөн барилдаан хийсэн. Эхний тойрогт Канадын бөх Мишель Фаз­заритай барилдсан юм. Тэр бөхтэй Токио хотод болсон Дэлхийн цомын тэмцээнд таарч клинч барь­цаар ялагдаж байсан болохоор барилдааныг нь сайн мэддэг байсан. Энэ удаа ялна гэж бодоод зүүн гар таллах мэх хийж эхний үед оноо авч хожоод хоёр­дугаар үед хөлдөө алдаж хожигдоод, гуравдугаар үед нэг оноо алдаад их хэцүү байдалд орсон ч сугадаж дайраад оноо авч хожсон. Хоёрдугаар той­рогт АНУ-ын бөх Лей Жейн­сийг гурван үе ба­рил­даж ялсан, мөнгөн медалийн төлөө барил­даанд их хичээсэн боловч Беларуссын бөх Залина Сидаковад яалт ч үгүй дийлдсэн. Хүрэл меда­лийн төлөө барилдаанд гарахын өмнө Б.Батбаяр, Ч.Раднаабазар багш нар маань урьдах барилдаа­нууд шигээ гарыг нь тал­лаж өөрийнхөө барилдаа­ныг хийгээрэй гэж захи­сан, Энэтхэгийн бөхийг хоёрдугаар үед цэвэр дарсан.

-Энэтхэгийн бөх өө­рөөс чинь туршлага илүү бөх байсан?

-Тийм. Энэ барилдаан хамгийн хэцүү нь байсан. Эхний үед тэр “гарт эргэх” мэхээр хоёр оноо авч ял­сан юм. Харин дараагийн үед би “Өмсөх” мэхээр цэвэр орхиж медалийн болзол хангасан.