Базарбямбын НЯМСҮРЭН
Швейцарын Давос хотноо уламжлал болгон зохион байгуулагддаг Дэлхийн эдийн засгийн форум өнгөрсөн долоо хоногт боллоо. Улс орнуудад гарч буй зөрчил мөргөлдөөнийг намжааж энх тайванд уриалсан “Итгэх итгэлцлийг сэргээх нь” уриатай болсон тус форумын нэгэн томоохон сэдэв нь хиймэл оюун ухааны тухай байлаа.
Artificial Intelligence буюу хиймэл оюун ухаан гэх үг хэдхэн жилийн өмнөөс үгсийн санд хүч түрэн орж ирсэн.
Нэг талаар технологийн дэвшлийн гайхамшиг гэж болох ч нөгөө талаар ирээдүйд хэрхэн хөгжиж, ямар эрсдэл боломж дагуулах нь бүрэн тодорхой болоогүй хиймэл оюун ухааны талаар сүүлийн үед олон улсын чуулган, уулзалтуудад онцгой ач холбогдол өгч хэлэлцэх болсон.
Энэ уламжлалын дагуу эдийн засгийн форумд цугласан улс төр, бизнес, технологийн салбарын чиглүүлэгчид ч хиймэл оюун ухааны хөгжлийн талаар өөрсдийн үзэл бодол, таамаглал болон судалгааг танилцууллаа.
А.Гутерриш: Технологийн компаниуд ашгийн төлөө хиймэл оюун ухааныг хэтэрхий их хөөцөлдөж байна
Хиймэл оюун ухаан хөгжих тусам худал мэдээлэл, туйлшрал, мэдээллийн төөрөгдөл зэрэг олон эрсдэл бидний өмнө тулгарах болсон. Нэгэн жишээ гэхэд, энэ жил дэлхийн 50 гаруй оронд ерөнхийлөгчийн болон бүх шатны сонгууль болно. Тэгвэл сонгуулийн үеэр хиймэл оюун ухааныг ашигласан худал мэдээлэл тараах, түүнээс улбаалж сонгуулийн дүнд өөрчлөлт орох эрсдэл ч бодитоор тулгарч байгаа. Тэгвэл хиймэл оюун ухааны эрсдэл бодит байгаа талаар дэлхийн Засгийн газрын тэргүүн Давосын чуулганы үеэр анхаарууллаа.
НҮБ-ын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Антонио Гутерриш “Технологийн компаниуд ашгийн төлөө хиймэл оюун ухааныг хөгжүүлж, хэт их ашиг хонжоо харж байгаа нь буруу” хэмээн мэдэгдсэн. Мөн дэлхий нийтээр хиймэл оюун ухааны эрсдэлийг бууруулах талаар яаралтай арга хэмжээ авах шаардлагатай байгааг анхааруулав.
Европын холбооны зүгээс хиймэл оюун ухааны дүрмийг боловсруулж байгаагаа мэдэгдсэн нь дэлхийн хэмжээнд анхны албан ёсны бодлогын баримт бичиг байх бололтой. Европын холбооны Ерөнхийлөгч Урсула Лейен “Дэлхий нийтээр хиймэл оюун ухааныг хөгжүүлэх, нэвтрүүлэх уралдаан хэдийнэ эхэлсэн. Европын холбооны 27 улс хиймэл оюун ухааны тухай хууль болон энэ салбарыг бүх чиглэлд нээлттэй хөгжүүлэхээр хүчин чармайлт гаргаж байгаа” гэв.
БНХАУ-ын Төрийн зөвлөлийн дарга Ли Цян хиймэл оюун ухааныг "хоёр иртэй сэлэм" хэмээн нэрлэлээ. Тэрбээр "Машинууд биднийг удирдах биш хүн төрөлхтөн машиныг удирдах ёстой. Хиймэл оюун ухааны хөгжилд давж болохгүй шугам байх ёстой” хэмээн тэрбээр онцолжээ.
Мөн БНХАУ хиймэл оюун ухааныг хөгжүүлж буй нэгэн томоохон тоглогчийн хувьд дэлхийн хиймэл оюун ухааны засаглалыг сайжруулах тал дээр бүх талаар харилцаа холбоо, хамтын ажиллагаагаа эрчимжүүлэхийг хүсч байгаагаа мэдэгдсэн байна.
Хиймэл оюун ухаан ажлын байруудыг “булаана”
Олон улсын валютын сангийн ерөнхийлөгч Кристалина Георгиева Давосын Эдийн засгийн форумын тайзан дээрээс “Хиймэл оюун ухаан дэлхийн нийт ажлын байрны 40 орчим хувьд нөлөөлж байна. Мөн ирээдүйд 60 орчим хувийн ажлын байрыг “булаах” эрсдэлтэй” хэмээн анхааруулсан нь энэ салбарын ирээдүйд авчрах эрсдэлийн зөвхөн мөсөн уул нь гэж олон улсын судлаачид бичиж байна. Тухайлбал, “Нью-Йорк таймс” сонин “Хэдхэн жилийн өмнө нэвтэрсэн “Chat GTP”-ыг хиймэл оюун ухааны газар хөдлөлт гэж үзвэл ирээдүйд бий болох эрсдэл нь “цунами” байж болзошгүй” гэж дүгнэжээ.
Технологийн компаниуд боломжийг харахыг уриалж байна
Одоогоор дэлхий дээр хиймэл оюун ухааныг хөгжүүлж буй компаниудын 35 нь АНУ-ынх, гурав нь Европт байгаагаас үзэхэд эрх чөлөөний орон энэ салбарт өрсөлдөгчгүй тэргүүлж байна. Тиймээс ч Давосын чуулганы үеэр АНУ-д байршилтай хиймэл оюун ухааны хамгийн том таван компани болох “Google”, “Microsoft”, “Meta”, “Intel”, “ChatGPT”-ын төлөөлөгч, удирдлагууд нэгэн дор цугласан байлаа. Тэд өөрсдийн хөгжүүлж буй хиймэл оюун ухаан гэх шинэ технологийг бодит боломж хэмээн харж байгаагаа Давосын чуулганы үеэр болсон "Хиймэл оюун ухаан: Гайхалтай тэнцвэржүүлэгч" хэлэлцүүлгийн үеэр ярьж байв. Тухайлбал, Google компанийн Санхүү хариуцсан захирал Рут Порат “Хиймэл оюун ухаан амьдралыг өөрчлөх хүчтэй” хэмээн онцоллоо. Тэрбээр, эрүүл мэнд болон байгаль орчны салбарт хиймэл оюун ухааны ашиг тусыг бодитоор хүртэж байгаа тухай жишээ болгон ярьсан байна. Ялангуяа уур амьсгалын өөрчлөлтийн аюулыг бууруулах, гал түймэр, үер зэрэг гамшгийн менежментийн талаар хийсэн судалгаануудад хиймэл оюун ухааныг амжилттай ашиглах болсон тухай дурдав.
Харин хиймэл оюун ухаанаар дэлхийд тэргүүлэгч компаниудын нэг “OpenAI”-ийн гүйцэтгэх захирал Сэм Альтман “Хиймэл оюун ухаанаас болж эрсдэлд орсон ажлын байр одоогоор байхгүй” гэв. Тэрбээр мөн хиймэл оюун ухааныг илүү эерэг дэвшилтэд талаас нь харж, ойлгож, хэрэглэх нь зүйтэй хэмээн үзэж байна.
“Microsoft” компанийн ерөнхий захирал Сатя Наделла мөн хиймэл оюун ухааны ирээдүйг ихээхэн өөдрөгөөр төсөөлж байгаагаа дурдсан байна. Мөн “Технологийн стандартад улс орнууд тэгш байр суурь эзлэх ёстой” гэж Наделла онцолсон бөгөөд энэ салбарт олон улсын хэмжээний зохицуулалт шаардлагатай байгааг цохон тэмдэглэв. Давосын чуулганд мэргэжлийнхний төлөөлөл болон оролцсон AIGA буюу Хиймэл оюун ухааны менежментийн холбоо нь энэ салбарын ирээдүйд эерэг байдал, тэгш хүртээмжтэйгээр олон улсад хөгжүүлэхэд улс орнууд хүчин чармайлт гаргах шаардлагатай талаар өөрсдийн бэлтгэсэн тайландаа онцолжээ. “Хиймэл оюун ухаан нь дэлхийн хэмжээнд тулгамдаж буй асуудлуудыг шийдвэрлэх чадвартай ч эл технологи нь одоо байгаа дижитал тэгш бус байдлыг нэмэгдүүлэх эсвэл шинээр бий болгох эрсдэлтэй” хэмээн тэд дүгнэжээ.
Ямартай ч дэлхий нийтээр голлох сэдэв болоод байгаа хиймэл оюун ухааны хөгжлийг зарим нь эрсдэл хэмээн үзэж байгаа бол хөгжүүлэгчид боломж болгон харахыг уриалснаар Давосын чуулган өндөрлөлөө. Энэхүү сэдвийн хүрээнд аль аль тал байр сууриа нэгтгэж чадсан гол санаа бол шинэ тутам хөгжиж байгаа хиймэл оюун ухааныг хэрхэн зохицуулж, ашиглах талаар олон улсын хэмжээний бодлогын баримт бичиг яаралтай боловсруулах шаардлагатай байгаад санал нэгджээ.
Эх сурвалж: “Зууны мэдээ” сонин
2024 ОНЫ НЭГДҮГЭЭР САРЫН 22. ДАВАА ГАРАГ. № 14 (7258)
