З.БАТЦЭЦЭГ

“Time Out “ түүний намтар түүхийн зарим мөчүүдийг эргэн дурсав.

“Big” 1988

Шашин шүтлэгтэй гэр бүлд төрсөн, аав ээж нь салсны дараа аавтайгаа үлдсэн, аав нь дараа нь хоёр ч удаа гэрлэсэн, байнга нүүдэг байсан гээд Том хүүхэд байхдаа маш их бэрхшээлийг туулсан. Ангийнхныхаа хувьд тэр 100 хувь этгээд хүн байсан. Түүний нэг талаас ичимхий, нөгөө талаас өөрийгөө ямар нэгэн байдлаар харуулах гэсэн хүсэл эрмэлзэл нь хүүг ихэвчлэн хачирхалтай зүйл хийхэд хүргэдэг байв. Т.Хэнкс насанд хүрсэн хүний биед 13 настай хүүгийн дүрийг маш сайн бүтээсэн "Big" кино гарахад түүнээс "Та хэзээ өөрийгөө хүүхэд шиг мэдэрдэг вэ?" гэсэн асуултыг байнга асуудаг байв. Хариулт нь хэзээ ч үгүй. Магадгүй Том Хэнксийн карьерын эхний жилүүдийн баатрууд болох мөрөөдөмтгий, эелдэг, зарим талаараа сул дорой залуусын дүрийг амжилттай бүтээсэн нууц үүнд байгаа байх. Түүний Форрест Гампын хамтран тоглосон жүжигчин Салли Филд үүнийг хамгийн сайн тайлбарлав, "Том маш хөгжилтэй, харилцахад хялбар хүн. Гэхдээ үнэндээ түүний дотор өөр хүн байдаг, маш гунигтай хүн. Энэ бол түүний хар бараан тал бөгөөд энэ нь түүнийг дэлгэцэн дээр дур булаам болгодог" гэв.

“A league of Their own” 1991

Нэгэн удаа Т.Хэнксээс залуу байхад нь Оскар эсвэл коллежийн хөлбөмбөгийн хамгийн нэр хүндтэй шагнал болох Хайсманы шагнал алийг нь авахыг илүүд үзэхийг асуув. Жүжигчин хоёр дахийг нь илүүд үзэх болно гэж хариулав. "Би коллежид байхдаа Калифорнийн Алтан баавгайн багт хамгаалагчаар тоглож байсан болохоор Хайсманы шагнал миний хувьд ид шидийн зүйл байх болно". Т.Хэнкс кинонд ганцхан удаа мэргэжлийн тамирчны дүрд тоглосон бөгөөд энэ нь Пенни Маршаллын A League of Their Own киноны эмэгтэйчүүдийн бейсболын дасгалжуулагч Жимми Дуган юм. Энэ кино 1992 онд хит болж, тэнд гол дүрүүдийн нэгийг нь сайн тоглосон (хамгийн алдартай дуунуудын нэгийг нь киноны хөгжим болгон бичсэн) Мадонна төдийгүй хөөрхий, өрөвдөх сэтгэлгүй дунд насны эрийн дүрд хувирсан Том Хэнкс үзэгчдийг гайхшруулав. Уг кино нь түүнийг огт өөр дүр бүтээх хил хязгаар болж өгсөн юм.

“Forrest Gump” 1994

Т.Хэнкс Спенсер Трейсигээс хойш хоёр жил дараалан Оскарын шилдэг эрэгтэй гол дүрийн шагнал хүртсэн анхны жүжигчин юм. Эдгээр дүрүүд юу байсан нь чухал юм. Зөвхөн шударга ёсыг хүсэж байсан үхэж буй хүний дүрд тоглосны дараа Том Америкийн түүхийн 30 жилийн сүүдэрт нарны гэрэл цацруулж буй сэтгэцийн хямралтай хүний дүрд тоглосон юм. Форрест хүүхэд шиг гэнэн зантай. Зохиол нь романаас ялгаатай нь маш мэдрэмжтэй, гэгээлэг гэж хэлж болохоор байсан нь Т.Хэнксийг энэ дүрд тоглоход хүргэсэн юм. Тэрээр хүүхэд байхдаа киноноос авсан дурсамжаа хуваалцав. Ганцаардсан, ичимхий хүү ихэвчлэн кино театрын харанхуйд орж, бүх зүйл сайхан болно гэсэн дэмжлэг, итгэл найдвар, мэдлэгийг хүлээн авдаг байв. "Гамп" киноны зохиолыг уншиж байхдаа би үүнийг итгэл найдвараар дүүрэн, үзэгчид хувь заяандаа найдаж болох гайхалтай кинонуудын нэг гэж харсан. Би үүнийг хүүхэд байхдаа зуун сая удаа харсан. Би одоо ч гэсэн энэ дэмжлэгийг мэдэрч байна”.

“Saving private Ryan” 1998

Том Хэнкс бол АНУ-ын Армийн рейнжерийн алдрын танхимд багтсан цорын ганц жүжигчин юм. Тэрээр С.Спилбергийн баатарлаг кинонд ахмад Жон Миллерийн дүрд тоглосныхоо төлөө энэхүү хүндэтгэлийг хүртжээ. Т.Хэнкс "цэрэг Райаныг аврах" киноны ажилд маш хариуцлагатай хандаж, тэр байтугай зураг авалтын өмнөх хүнд хэцүү цэргийн бэлтгэлийн явцад хүртэл баярлаж байсан. Энэ нь зургаан өдөр үргэлжилсэн бөгөөд дунд нь бусад жүжигчид дахиж тэсэхгүй гэж бууж өгсөн. Тэд бүгд бэлтгэлийн эсрэг санал өгсөн бол С.Спилберг тэднийг хасаж магадгүй байсан юм. Гэхдээ нэг хүн дэмжсэн нь Т.Хэнкс байв. Тэрээр Форрест Гампын үед цэргийн зөвлөхтэй ийм сургалтанд хамрагдаж байсан бөгөөд энэ бүхэн яагаад хэрэгтэйг ойлгож байсан. "Биднийг юу хүлээж байгааг, энэ нь хичнээн хэцүү болохыг би л ойлгож байсан. Бусад залуус ойд буудаллаад, галын дэргэд цугларч суух гэх мэт зүйлийг хүлээж байсан байх". Үр дүн нь бидний бүх хүлээлтээс давсан. Хэрцгий бодитой тулалдааны дүр зураг 1944 онд Нормандын газардах ажиллагаанд оролцсон ахмад дайчид, мөн Вьетнамыг дайран өнгөрч байсан мянга мянган цэргүүдийн гэмтлийн дараах стрессийн эмгэгийг их хэмжээгээр хурцатгасан нь үнэн. Хүмүүс эдгээр баатарлаг хэрнээ хар дарсан 15 минутын тулааныг үзэж дуусгаж чадалгүй кино театруудыг орхиж гарч байсан. АНУ-ын Ахмадын асуудал эрхэлсэн яамнаас сэтгэл зүйн тусламж үзүүлэх тусгай утас байгуулахаас өөр аргагүйд хүрчээ. Түүний өргөн цар хүрээтэй үйл ажиллагааны дунд ахмад дайчидтай хийх ажил онцгой байр суурь эзэлдэг. Тэр тусмаа АНУ-ын цэргийн системд удирдах албан тушаал хашиж байсан анхны эмэгтэй Элизабет Доул санг дэмждэг. 2015 онд Том Хэнкс ямар ч дэмжлэггүй тахир дутуу цэргүүд болон тэдний төрөл төрөгсдийн асуудлыг олон нийтэд мэдээлэх кампанит ажлын нүүр царай болсон.

“Extremely loud and incredibly close” 2011

Ихэр цамхаг нуран унасны ойн үеэр Стивен Далдригийн бүтээсэн уг кино Т.Хэнксэд алдар нэрийг авчирсангүй. Шүүмжлэгчид ийм сэдвээр хэтэрхий сэтгэл хөдлөм, нялуун хийсэн кино гэж шүүмжилж, жүжиглэлтийн хувьд хүүгийн дүрд тоглосон залуу Томас Хорныг л магтжээ. Үүний зэрэгцээ Том Хэнксийг олон нийтийн байр суурь, дур булаам байдал, нэр хүнд, гэр бүлийн тогтвортой амьдралтай гэж энэ дүрд урьжээ. Эрт залуудаа гэрлээд бүтэлгүйтсэний дараа Т.Хэнкс Рита Вилсонтой гэрлээд 33 жил болж, дөрвөн хүүхдийнхээ сайн аав болжээ.

“Charlie Wilson’s war” 2008

С.Далдригийн кино гарахаас гурван жилийн өмнөх эх оронч үзэл нь Хэнксийг Чарли Вилсоны дайнд хөтөлж, хүйтэн дайны үед Афганистан дахь мужахидуудад санхүүгийн тусламж үзүүлж байсан Техасын конгрессын гишүүний тухай өгүүлдэг кинонд тоглосон. Үүний үр дүнд 1989 онд Зөвлөлтийн цэргүүд Афганистанаас гарчээ. АНУ-ын дэмжлэг үзүүлсэн Мужахидуудын эр зоригт бүрэн сэтгэл хангалуун байсан Т.Хэнкс гол дүрд тоглоод зогсохгүй уг киноны продюсерийн үүргийг гүйцэтгэсэн. Францын нэгэн сэтгүүлч Хэнксээс Америк дайнд радикал исламистуудын талд хөндлөнгөөс оролцсон нь терроризмын замыг нээж өгсөнд ичиж байна уу гэж асуужээ. Том: “Македон улсын Александрын үеэс Арабын Лоуренс хүртэлх барууны ертөнц дорно дахиныг хэзээ ч ойлгож байгаагүй. Харин 9-р сарын 11-ний хэргээр шүүгдэх гэж байгаа хүн байвал энэ новшнууд Дэлхийн худалдааны төвийн ихэр цамхгийг дэлбэлэх арга сурсан Майамигийн нислэгийн сургалтын төвөөс яриагаа эхэлцгээе. Тэгвэл Осама бин Ладеныг төрүүлсэн эр бэлгийн эсийн молекулыг хараацгаая. Эцэст нь телевиз үзэгчдээс үнэнийг нуун дарагдуулж, мунхагийн үүрэнд байлгахыг илүүд үзсэн Цагаан ордон, Америкийн хэвлэл мэдээллийн хэрэгслүүдийн булхайг мөн буруушаацгаая” гэж хариулжээ.

“Sully” 2016

"Салли" гол дүр Чесли Салленбергерийн нэрээр нэрлэгдсэн бөгөөд зорчигчийн онгоцыг Хадсон дээр буулгаж чадсан юм. Үр дүн нь удаан хугацааны мөрдөн байцаалтын явцад Салли өөрийх нь шийдвэр хэр үндэслэлтэй болохыг олж мэдэхийг хичээсэн юм. Америкийн жирийн иргэдийг хэнтэй ч сөргөлдөхийг хатуу дэмжигч К.Иствуд бүр арай хэтрүүлэн Үндэсний тээврийн аюулгүй байдлын зөвлөлийг бузар муугийн дайчин хэмээн танилцуулсан кино болсон. Ч.Салленбергт энэ кино таалагдсан. Түүний намтраар кино хийхэд яг ийм зүйлийг хүсч байсан. Зургийн үйл явдал 2008 оны санхүүгийн хямрал эхэлснээс хойш дөнгөж нэг жилийн дараа болсон бөгөөд банкуудын хариуцлагагүй байдлаас болж сая сая америкчууд орон байр, тэтгэвэргүй болсон юм. Ч.Салленбергт "энгийн хүнлэг байдлын мэдрэмж" хэрэгтэй байв. "Тэр үед хүмүүс энэ хорвоогийн бүх зүйл хувиа хичээсэн, шунал дээр тогтдог болов уу гэж гайхдаг байсан. Тэд хүний мөн чанарт эргэлздэг байсан. Харин дараа нь Хадсон дээр бүгд хамтдаа, амин хувиа үл хайхран, үнэхээр чухал зүйлийг хийж гүйцэтгэсэн. Бид бүгдэд хэрэгтэй байгаа тэр үед итгэл найдвараа олох боломж хүн бүрт бий". К.Иствуд Том Хэнксээс өөр хэнийг ч энэ дүрд тоглуулхыг хүсээгүй юм. Шүүмжлэгчдийн хожим бичсэнээр "Киноны гол од болон найруулагчийн ажил хоёулаа эгэл баатрын төлөө үнэн,  сэтгэл хөдөлгөм хүндэтгэл маш сайн үзүүлсэн" гэжээ.

Эх сурвалж: “Зууны мэдээ” сонин

2023 ОНЫ НАЙМДУГААР САРЫН 7. ДАВАА ГАРАГ. № 154 (7139)