З.БАТЦЭЦЭГ

 

Ведомостийн бичсэнчлэн, санал болгож буй механизмд дүн шинжилгээ хийхээсээ өмнө нефтийн зах зээл дээр Оростой харилцах шинэ үзэл баримтлалд Америкийн зохиолчдын өгсөн зорилгыг нарийвчлан авч үзэх шаардлагатай. Тэднийг АНУ-ын Сангийн сайд Жанет Йеллен ил тодоор тодорхойлсон. Энэ талаар Жанет Йеллен “Эхний зорилго бол Орост орж ирэх орлогыг хязгаарлах явдал юм. Хоёрдахь зорилго нь  бид Оросын нефтийг зах зээлд үргэлжлүүлэн оруулахыг хүсч байна. Учир нь Москва чухал нийлүүлэгч юм. Газрын тосны үнийн дээд хязгаар нь шинэ бодлого” гэж  “CBS” телевизэд өгсөн ярилцлагадаа дурджээ. Тиймээс эдгээр нөхцөлд суурилуулсан үнийн дээд хязгаарын түвшинг маш их үзүүлэлт гэж үзэж болно.


Энэ механизмыг зохиогчдын үзэж байгаагаар хязгаар нь ханган нийлүүлэгчид болон хэрэглэгчдийн аль алинд нь хүндрэлгүй байх ёстой. Учир нь энэ нь худалдаачдад шаардлагатай хэмжээг олж авах боломжийг олгодог бөгөөд алдагдсан зах зээлийг тэнцвэрт байдалд хүргэдэг.
"Энэ хэлбэрийн хувьд хязгаар нь хохирогчийг айлгахгүй байх, улмаар газрын тосны үнэ огцом өсөхөөс зайлсхийх зорилготой бөгөөд дэлхийн зах зээл дээр Оросын газрын тосны үнэ мэдэгдэхүйц буурах зайлшгүй үр дагаварт хүргэнэ" гэж сонинд бичжээ.
Үнийн дээд хязгаарыг нэвтрүүлэхээс өмнөх хэлэлцүүлэг нь үнийн дээд хязгаар нь онцгой тохиолдол биш, харин дэлхийн зах зээл дэх харилцан үйлчлэлийн цоо шинэ механизм гэсэн Ж.Йеллений үгийг дахин баталлаа.


"Мэдээжийн хэрэг, газрын тосны салбар нь дэлхийн худалдаанд үндсэн өөрчлөлтүүдийг авчрах энэхүү шинэ хэрэгслийг туршиж үзэх нэг төрлийн туршилтын талбар болох нь ойлгомжтой. Энэ нь зөвхөн одоо байгаа дүрмийг солих төдийгүй чөлөөт зах зээлийг устгаж, хяналтыг бий болгох зорилготой юм. Хийн зах зээлд үнийг хязгаарлах ижил төстэй механизмыг нэвтрүүлэх боломж өнөөдөр аль хэдийн яригдаж байна.Дараагийн алхам нь үр тариа, эрдэс бордоо, газрын ховор металл зэрэг уян хатан бус эрэлттэй бусад зах зээл байж болно" гэж Ведомости тэмдэглэв.


Санал боловсруулахад оролцсон салбарын лоббичид уг баримт бичгийг дэмжих бололтой. Үнэн хэрэгтээ эдгээр арга хэмжээ нь зуучлагчдын оролцоотойгоор газрын тос, нефтийн бүтээгдэхүүнийг тогтсон сувгаар (түүний дотор өөрийн худалдааны сувгуудаар) нийлүүлэхэд саад болохгүй.
 "Үүний зэрэгцээ, нөөцийн эцсийн хэрэглэгчийг хянах арга хэмжээний тухай тогтоолын төсөлд байхгүй байгаа нь мэдээжийн хэрэг Оросын экспортлогчид төдийгүй манай барууны өрсөлдөгчид, үнийн дээд хязгаарыг тооцоолон, дэмжинэ. Энэ нь нэг талаас ОХУ-ын төсвийн хяналттай орлого, нөгөө талаас Оросын нефтийг саарал схемээр хязгааргүй хэмжээгээр худалдаж авахыг хүсч буй аливаа улсын эрчим хүчний аюулгүй байдлыг хангах боломжийг олгодог" гэж баганын зохиогч үзэж байна.
Үүний зэрэгцээ газрын тос нийлүүлэх хоригийг хэрэгжүүлэхгүй байх эрхийг Засгийн газарт өгсөн заалт олон хүний толгойг эргүүлж байна. Засгийн газар тогтоосон бүх хоригийг үл тоомсорлож болох тул энэ тогтоол гарахгүй байж магадгүй гэж тэр хэллээ. 
"Энэ нь хязгаарлалтын утгыг бүрэн үгүйсгэж, зах зээлд оролцогчдод засгийн газрын нээсэн хаалгыг ашиглахыг санал болгоод зогсохгүй, тэдний хэлснээр энэ нь авлигын өндөр хүчин чадалтай" гэж тэмдэглэжээ.

 

Эх сурвалж: "Зууны мэдээ" сонин

2022 ОНЫ АРВАНХОЁРДУГААР САРЫН 19. ДАВАА ГАРАГ. № 245 (6977)