Б.ОЮУНЗУЛ
Цахим “Зууны мэдээ” www.zms.mn сайт энэ өдрийн түүхийг өгүүлдэг “Зууны нэг өдөр” булангаараа дэлхийн түүхэн нэгдүгээр сарын 10-нд болсон үйл явдлуудаас онцлон хүргэж байна.
Алексей Николаевич Толстой 1883 оны 1-р сарын 10-нд Самара мужийн Николаевск хотод төрсөн. Алексей бага боловсролоо Сосновка хотод урьсан багшийнхаа удирдлаган дор авсан. Дараа нь гэр бүл нь Самара руу нүүж, хүү жинхэнэ сургуульд оров. Коллежоо төгсөөд Алексей Санкт Петербургийн Технологийн дээд сургуульд элсэн ороод 1905 оны хавар Урал руу, дадлага хийхээр Невьянск хотод илгээгдэж, тэндээ сар гаруй байжээ. Хүрээлэнд Алексей Толстой анхны шүлгээ бичиж эхлэв. 1907 онд Технологийн Дээд Сургуулийг төгсөөд Алексей дипломоо хамгаалалгүй, уран зохиолд өөрийгөө зориулахаар шийдсэн байна. Түүний анхны ном бол "Дууны үгс" нэртэй яруу найргийн ном байсан. Толстойн нийтлэл, шүлгийг "Боловсрол", "Луч" сэтгүүлд нийтлэж байв. Алексей өөрөө тэр үед Парист амьдарч байсан бөгөөд яруу найргийн хоёр дахь номоо хэвлүүлэхээр бэлтгэж байжээ. 1908 онд тэрээр Санкт Петербургт буцаж ирээд "Хөх мөрний цаана" номыг хэвлүүлжээ. 1912 онд Толстой Москва руу нүүж, жилийн дараа "Русскийе ведомости" сонинтой хамтран ажиллаж өөрийн бичсэн түүх, өгүүллэгүүдээ хэвлүүлж эхэлсэн байна. Дэлхийн нэгдүгээр дайны үед Алексей Толстой дайны сурвалжлагч байсан бөгөөд Англи, Францаар аялж байжээ. Энэ хугацаанд сэтгүүлзүйн бүтээлүүдээс гадна Толстой дайны тухай түүхүүд, мөн драмын бүтээлүүд бичжээ. 1918-1923 онуудад Октябрийн хувьсгалыг хүлээн зөвшөөрөөгүй А.Толстой цөллөгт байсан. Эхлээд Парист дараа нь 1921 оноос Берлинд. Цагаач Оросын сэхээтний бусад төлөөлөгчдийн хамт тэрээр "Үдэшлэгт" бүлгийн гишүүн байв. 1920 онд Толстой "Никита-гийн хүүхэд нас" өгүүллэгийг бичиж, 1921-1923 онд хэд хэдэн уран зохиолын зохиол бичжээ, тэдний дунд "Хар баасан гараг" өгүүллэг, "Аэлита" роман гэх мэт. 1921-1923 онд Толстой "Инженер Гарины гиперболоид", мөн Буратиногийн адал явдлын талаар хүүхдүүдэд зориулж "Алтан түлхүүр" зохиол бичжээ. 1927 онд "Огонёк" -д "Том гал" хамтын роман шуурга бичих ажилд оролцсон. Алексей Толстойн уран зохиолын хамгийн алдартай бүтээлүүдийн нэг бол түүний 1922-1941 онуудад бичсэн "Зовлон дундуур алхах" хэмээх гурвалсан зохиол юм. Оросын сэхээтнүүдийн Большевик хувьсгалыг ойлгох үйл явцыг дүрсэлсэн байдаг. Алексей Толстойн онцлох бүтээл бол харгис бөгөөд хүчирхэг шинэчлэлийн засгийн газрыг дүрсэлсэн түүхэн роман юм. Алексей Толстойн бүтээлийн хувьд тусдаа орон зайг шинжлэх ухааны уран зөгнөлт бүтээлүүд эзэлдэг бөгөөд эдгээрийн дотор Зөвлөлтийн шинжлэх ухааны уран зөгнөлийн сонгодог бүтээл болсон "Инженер Гариний гиперболоид", "Аэлита" багтжээ. Нэмж дурдахад, Толстой нацистуудын харгислалыг шалгасан комиссын гишүүн байсан бөгөөд Краснодарын шүүх хуралд биечлэн оролцож байжээ.
Энэ өдөр дэлхийн түүхэнд болсон үйл явдлуудаас хүргэж байна
1863.01.10. Дэлхийн хамгийн хөгшин метро гэгдэх Лондон хотын метроны Паддингтон болон Фаррингтоныг холбосон шугам нээгджээ.
1870.01.10. Алдарт бизнесмэн Жон Д.Рокэфеллер "Стандарт Ойл" компанийг үүсгэн байгуулжээ.
1927.01.10. Дэлхийн түүхэн дэх хамгийн алдартай зөгнөлт кино гэгдэх "Метрополис" кино Германд нээлтээ хийв.
1946.01.10. НҮБ-ын Ерөнхий ассемблейн анхны хуралдаан Лондон хотноо эхлэв. Анхны хуралдаанд 51 улсын төлөөлөгчид оролцжээ.
1966.01.10. Ташкентын тунхагаар Энэтхэг Пакистаны тал энхийн гэрээнд гарын үсэг зурж, Энэтхэг Пакистаны хооронд жил гаруй үргэлжилсэн дайн өндөрлөжээ.
Эх сурвалж www.zms.mn
