Б.СОЛОНГО
“100 мянган айлын орон сууц” гэсэн сүржин нэртэй ч, ахиц гардаггүй нэг хөтөлбөр байна аа. Уг нь мөнгөтэй бол өргөдлөө өгөөд зургаахан хувийн хүүтэй зээлд хамрагдчих хүсэл хэн хүнд л байлаа. Гэвч урьдчилгаа төлөх мөнгөө тэр үед олоогүйдээ баярлаж суухаас аргагүй болжээ. Анх энэ хөтөлбөрийг эхлүүлснээс хойш 3664 хүний зээлийн хүсэлт Төрийн банкинд ирж, үүнээс 850 хүний зээлийн асуудлыг шийдэж өгсөн тухай албан мэдээ бий. Өнөөдөр Төрийн банк зээлийн хүсэлт авах ажлыг түр зогсоочихсон байгаа. Учир нь Хөгжлийн банкнаас тус банкинд шилжүүлэх ёстой үлдэгдэл 20 тэрбум төгрөг одоо болтол шилжээгүй. Төрийн банк төрөөс өгсөн 30 тэрбумд нь яг тааруулаад 850 хүний зээлийг шийдсэн. Үлдэгдэл мөнгө орж иртэл буюу санхүүжилт нь шийдэгдтэл дахин зээлийн хүсэлт нэмж авахгүй гэнэ. Хэрэв хүсэлтээ өгчихсөн 3664 хүний зээлийг өгнө гэвэл дахиад 120 орчим тэрбум төгрөг хэрэгтэй юм байна. Нэгэнт банк эрсэдлээ даана гээд гэрээ байгуулчихсанаас хойш ганц, нэг хүнд зээл олгож байгаа л байх. Гэвч төрөөс өгсөн мөнгө нь дуусчихсан болохоор зээлээ авч чадаагүй 2814 хүн хэзээ мөнгөтэй золгох нь эргэлзээтэй хэрэг. Анхнаасаа санхүүжилтийн асуудлыг бүрэн шийдээгүйн гай одоо гарч байгаа нь энэ. 100 мянган айл гэсэн сүржин нэрний оронд зүгээр л “Мянган айлын орон сууц” гээд нэрлэчихсэн бол өдийд Засгийн газар хэлснээ хийчихсэн додигор л байх байлаа. “Даахгүй нохой булуу хураана” гэгчийн бодит жишээ энэ билээ.
Удирдлагууд нь солигдсон ОССК-ийн цаашдын үйл ажиллагааны хөтөлбөр ямар байх нь одоогоор тодорхойгүй байна. Төрийн банк санхүүжилт орж иртэл энэ үйл ажиллагааг зогсоочихсон. Тус банкинд мөнгө өгөх ёстой Хөгжлийн банкны ирээдүй яах нь тодорхойгүй хэвээр. Энэ бүхний цаана зарим нь хагас жил хүртэл зээлээ хүлээж байгаа 2814 хүн хэлмэгдчихжээ. Тэд ОССК-д өргөдөл гаргахын тулд аль хэдийнэ авах байраа сонгочихсон, урьдчилгаа 10 хувийн төлбөрөө төлчихсөн байсан. Учир нь ОССК-д материал хүлээж авах шалгуурт нь худалдаж авах орон сууцны компанитай хийсэн гэрээ хэрэгтэй. Тэр гэрээг хийхийн тулд урьдчилгаа төлбөрөө төлөх ёстой байв. Ингээд 2814 хүн ойролцоогоор тус бүрчлэн хамгийн багадаа зургаан сая төгрөгийн урьдчилгаа төллөө гэж бодоход тэдний 16.8 тэрбум төгрөгийг барилгын компаниуд энэ хугацаанд ямар ч хүүгүйгээр эргэлдүүлж байна гэсэн үг. “100 мянган айлын орон сууц” иргэдэд хаягласан биш бизнесмэнүүдийг тэтгэсэн өөр хөтөлбөр болоод хувирчихаж. Барилгын компаниуд зээлийн хүсэлтээ өгчихсөн иргэдийг байраа авахыг шаардаж, өдөр бүр залгана. Байдгаа шавхан байж урьдчилгаа төлсөн хүмүүс алданги тооцуулахгүйн тулд Төрийн банк руу утас цохино. Хариуд нь санхүүжилт орж ирээгүй гэсэн хариултыг сонсоно. Яг л ийм үйл явц “100 мянган айлын орон сууц” хөтөлбөрийн тойрон өрнөж байна. Хүсэлтээ гаргасан иргэдийн зарим нь урьдчилгаа мөнгөө буцааж авч, байр худалдан авах гэрээгээ цуцлахын тулд торгуульд нь мөнгөнийхөө 10 хувийг суутгуулж байна. Хэрэв зарласан хөтөлбөрөө хэрэгжүүлж чадахгүй, хөнгөлсөн зээлээ олгож чадахгүй юм бол компаниас нэхэх алдангийг нь төр дааж, эдгээр иргэдийн мөнгийг буцааж өгөх ёстой юм биш үү.
