Ж.ЦОГЗОЛМАА
Бээжинд төвтэй хөнгөн цагаан олборлогч “Чалко” компани өнгөрсөн баасан гаригт Хонгконгийн хөрөнгийн биржид хийсэн мэдэгдэлдээ энэ оны эхний гурван сарын байдлаар нийт алдагдал нь 975 сая юань буюу 158 сая “ногоон”-д хүрснийг мэдээлэв. “Блүүмберг”-ээс гурван шинжээчийн дунд явуулсан санал асуулгаар энэхүү алдагдлын хэмжээг 1.81 тэрбум юаньд хүрнэ хэмээн урьдчилан тооцоолж байсан юм. Өнгөрсөн улиралд тус компанийн худалдаа 1.9 хувиар өсч 34.2 тэрбум юаньд хүрсэн байна. Өнгөрсөн сард “Barclays Plc”-ийн Эфрэм Рави тэргүүтэй шинжээчдийн хэлж байснаар “Чалко”-гийн хувьд металлын буурч буй үнэ, өртгийн сорилтууд нь үйл ажиллагаанд нь нөлөө үзүүлэхээр байсан билээ. Лондонд хөнгөн цагааны үнэ оны эхнээс өнгөрсөн улирлын дунд хүртэл үйлдвэрлэлийн илүүдлээс шалтгаалан найман хувиар буурсан байлаа. “Блүүмберг”-ийн мэдээлж буйгаар тус компани зургаан улирал дараалан алдагдалтай ажиллаж байгаа юм. Энэхүү мэдэгдлийг хийхээс өмнө “Чалко”-гийн хувьцааны ханш Хонгконгийн хөрөнгийн биржид 2.7 хувиар буурч 2.87 хонгконг доллар болжээ. Харин Хонгконгийн хөрөнгийн захыг тодорхойлж байдаг “Hang Seng” индекс 0.7 хувиар өссөн байна. Өнгөрсөн нэг жилийн хугацаанд тус компанийн хувьцааны ханш 24 хувиар буурчээ. 2010 оны наймдугаар сард гүйцэтгэх захирал Xiong Weiping “Ховор металл, нүүрс, төмрийн хүдэр зэрэг салбарт үйл ажиллагаагаа тэлнэ” гэж мэдэгдсэн юм. “Энэ зорилт нь хөнгөн цагааны бизнесийн тохиролцоог дахин тодорхойлно” гэж “Sanford C.Bernstein & Co”-ийн шинжээч Vanessa Lau өнгөрсөн мягмар гаригт хэлжээ.
“ЧАЛКО” ИРЭХ ОНД Ч АЛДАГДАЛТАЙ БАЙХ УУ?
“2008 оны санхүүгийн хямралаас хойш хөнгөн цагааны үнийн уналттай тэмцэж буй “Чалко” компанийн алдагдал ойрын хэдэн жилд энэ мэтээр унавал Шанхайн хөрөнгийн биржийн жагсаалтаас хасагдаж мэдэх юм” хэмээн өнгөрсөн баасан гаригт “Marketwatch” цахим хуудаст тэмдэглэсэн байв. “Дэлхийн хөгжингүй орнуудад мөнгөний сул бодлого хэрэгжиж байна. Мөн Хятад болоод АНУ-д эдийн засгийн зохистой хөгжил тасралтгүй үргэлжилж байна. Энэ нь хөнгөн цагааны хэрэглээнд томоохон дэмжлэг болно” гэж тус компанийн гүйцэтгэх захирал ярьсан байна. “Дараагийн дөрвөн жил дараалан ашиггүй ажиллавал “Чалко” нь 2016 оноос Хятадын хөрөнгийн биржүүдийн жагсаалтаас хасагдах эрсдэлтэй юм” хэмээн тус сайтад тэмдэглэжээ. Шинжээчдийн тааварлаж буйгаар дэлхийд хөнгөн цагааны үнэ сул хэвээр байх төлөвтэй аж. Энэ онд эл түүхий эдийн үнэ 3.7 хувиар буурсан юм.
МОНГОЛД НӨЛӨӨЛӨХ ҮҮ?
“Монгол Улс нүүрсээ алдагдалгүйгээр нийлүүлэхээр гэрээ хийчихсэн шүү дээ. Ингэхээр манай талд асуудалгүй гэж ойлгож байна. Тэгээд ч “Чалко” төрийн өмчит компани” гэж Санхүү, эдийн засгийн дээд сургуулийн захирал Д.Батжаргал хэллээ. Манай улсын “Чалко”-д нийлүүлэх нүүрсний үнэ нэг тонн нь гурван “ногоон”-оор өсч 56 ам.доллар болоод байгаа билээ. Олон улсын эрчим хүчний агентлагаас гаргасан тооцоогоор коксжих нүүрсний үнэ нэг тонн нь 1996 оны нэгдүгээр улиралд 46.28 ам.доллар байсан бол өнгөрсөн оны сүүлийн улиралд 191 “ногоон”-д тогтож байв. “Хятадын эрэлт буурч байгаа энэ үед коксжих нүүрсний үнийн өсөлт ширүүн тэмцэлтэй тулаад байна” гэж “Cowen Securities” компанийн тайланд дурдсаныг “platts.com” цахим хуудаст дурдсан байв. “Би эйч пи биллитон”-“Мицубиши Аллианс” компаниуд өнгөрсөн сард сайн чанарын коксжих нүүрсийг Азийн гангийн үйлдвэрлэгчдэд нэг тонныг нь 173 ам.доллараар худалдах гэрээ байгуулсныг тус сайтад мөн тэмдэглэжээ.