Э.ӨНӨР
Шатахууны үнэ, нийлүүлэлт, “Чалко”-тай хийсэн гэрээ зэрэг олны анхаарлын төвд байгаа сэдвээр Уул уурхайн яамныхан өчигдөр сэтгүүлчдэд мэдээлэл өгөв.
“РОСНЕФТЬ” ШАТАХУУНЫХАА ҮНЭ, ХЭМЖЭЭГ УРЬДЧИЛЖ МЭДЭЭЛНЭ
Ирэх сард шатахууны үнэ литр тутамдаа 50-60 төгрөгөөр буурна гэдгийг Газрын тосны газрын дарга Г.Өлзийбүрэн албан ёсоор мэдэгдлээ. Тэрээр “Шатахууны үнэ, нийлүүлэлт ирэх сараас эхлэн тогтвортой байна. Нийлүүлэлтийг хангахаар Ажлын хэсгийнхэн найман сар ажилласан. Энэ хугацаанд тодорхой үр дүн гарсан. “Роснефть”-тэй олон улсын зах зээлийн үнийн томъёог баримтлахаар тохирсон. Бид ОХУ-аас нийлүүлэх шатахууны үнэ, хэмжээг сарын сүүлээр гэнэт мэддэг байсан. Харин олон улсын зах зээлийн үнийн томъёог хэрэгжүүлснээр ирэх сард хэчнээн тонн нефтийг хэдэн төгрөгөөр өгөх гэж байгаа мэдээллийг урьтаж авч эх үүсвэрээ сонгох боломж бий болж байгаа юм” хэмээлээ. Мөн Монгол Улс шатахуунаа ганцхан эх үүсвэрээс авч, түүнийхээ эрхэнд захирагдаж үнэ тогтоодог байдал үгүй болж байгааг тэд дуулгасан. Шатахуун импортлогчид ОХУ-аас гадна БНХАУ, БНСУ, Белорус зэрэг улсаас шатахуун оруулж ирэхээр гэрээ байгуулж эхэлжээ. БНХАУ-ын “Чайна ойл” компанитай бүтээгдэхүүн нийлүүлэх гэрээг НИК, “Магнай трейд”, “Шунхлай” компаниуд байгуулсан байна. Ингэхдээ “Чайна ойл”-оос авах бүтээгдэхүүний үнийг Монгол Улсаас БНХАУ-д экспортолж байгаа түүхий тосны үнийг баримтлан тогтоохоор болжээ. Өөрөөр хэлбэл, Сингапурын хөрөнгийн биржид “Дачин-33” нэрээр худалдаалж буй Монголын газрын тосны үнэ өсвөл манайд нийлүүлж буй шатахууны үнэ өсч, буурвал адилхан дагаж хямдрах юм. “Дачин-33” газрын тос одоогоор дэлхийн зах зээлд нэг тонн нь 700 гаруй ам.долларын үнэтэй байна. Манай улс Белорус улсаас “Евро-4” стандартын А-92 автобензин нийлүүлэх гэрээг хийжээ. Энэ шатахуун нь чанар, үнийн хувьд бусад эх үүсвэрээр давуу талтай юм.
“ОЮУТОЛГОЙ” ТӨЛӨВЛӨСНӨӨСӨӨ БАГА БАЯЖМАЛ ГАРГАХ НЬ
“Оюутолгой” компани ирэх зургадугаар сараас баяжмалаа экспортолж эхлэх юм байна. Хөрөнгө оруулалтын гэрээнд сар тутам нэг сая тонн баяжмал гаргаж байхаар заасан ч эхний ээлжинд 300-500 мянган тонныг экспортлох тооцоололтой байгаа юм. Экспортын баяжмал төлөвлөсөн хэмжээнд хүрэхгүй байгаа нь тухайн компаниас шалтгаалаагүй гэнэ. Баяжмал зөөх зам, нэвтрүүлэх гаалийн боомтын ачааллаас болж Оюутолгой төлөвлөснөөс нэг дахин бага баяжмал гадагш гаргахаар болжээ. Тус компанийн бүтээн байгуулалтыг яаравчлахын тулд шаардлагатай газар олголт, газар эзэмшүүлэх, ашиглах эрх, уурхайгаас Гашуунсухайт хүрэх автозамын ажил болон гаалийн бүрдүүлэлт, хөндлөнгийн хяналтын лабораторийг ойрын хугацаанд бий олгохоор ажлаа эхлээд байгаа аж. Мөн Зам тээврийн яам, “Оюутолгой”, “Эрдэнэс Оюутолгой” компани хамтран ирэх он хүртэл одоогийн сайжруулсан хайрган замаар баяжмалыг зөөвөрлөхөөр тохиролцсон байна.
ТАВАНТОЛГОЙН НҮҮРСНИЙ ҮНЭ ГУРВАН АМ.ДОЛЛАРААР ӨСӨВ
“Эрдэнэс-Тавантолгой” компани энэ сарын 22-ноос нүүрсээ экспортолж эхэлсэн. “Чалко”-той байгуулсан гэрээний дагуу энэ ордын нүүрс өнгөрсөн нэгдүгээр улиралд нэг тонн нь 53 ам.доллар байсан. Харин уг гэрээг дахин хэлэлцэх явцад энэ ханш 56 ам.доллар болжээ. Мөн Тавантолгойн нүүрсийг Цагаан хад гаалийн бүсээр дамжуулан Хятад руу гаргаж байсан бол одоо уурхай дээр гүний гааль байгуулж Ганц модны боомт хүртэл шууд тээвэрлэхээр “Чалко”-той тохирчээ. Тавантолгойн нүүрсийг үнэд хүргэхийн тулд Хятадын талтай 10 гаруй удаа уулзсан гэдгийг салбарын яамныхан хэллээ.
