Д.ОЮУНЧИМЭГ

Барилгын ажил эхлэх цаг ойртож буй энэ үед барилгын салбарын хөрөнгө оруулагчид, захиалагч болон барилгын компаниудын төлөөлөл оролцсон хэлэлцүүлэг өчигдөр боллоо. Уг хэлэлцүүлэгт оролцож буй хүмүүс энэ салбарт болохгүй, бүтэхгүй байгаа зүйлийн талаар, тулгамдаж буй асуудлаа ярилцсан юм.

Гаднаас оруулж ирж байгаа бүтээгдэхүүн, материал өндөр үнэтэй байхад баригдаж буй барилга хямд байх тухай ярьж байгааг хуралд орол­цогчид шүүм­жилж байлаа. Мэдээж орон сууц худалдан авч байгаа хүнд хямд үнэ гэдэг бурам мэт амттай са­нагдаж байгаа. Харин барилга барьж байгаа компа­ниудын хувьд тэн­гэрт ниргүүлсэн мэт болдог аж. Ер нь төрийн байгуул­лагад ажиллаж буй хү­мүүсийн амнаас унаж буй үг бүр аливаа нэг салбарын бодлого болдог гэдгийг ч тэд сануулж байсан юм. Ерөнхий сайдаас эхлээд удирдах албан тушаалтан бүр барилгын ам.метрийн үнийг нэг сая төгрөг бол­гох тухай ярьдаг. Харин үүнийг үйлдвэрлэгчид бо­дитоор тооцоолж чадаагүйг үйлдвэрлэгчид хэлэв. Одоо зах зээлд бор­луулагдаж буй барилгын ам.метрийн үнэ 1.2-3 ор­чим сая төгрөгийн үнэтэй. Барилгын компа­ниудыг дээрэмчин, луй­варчин болгож байгаад эгдүүцэж буйгаа ч илэр­хийлэв. Барилгын үнийн өндөр, нам байхын зааг, ялгааг гаргах хэрэгтэй болжээ. Учир нь хямд өртөгтэй байшинд амьдарч чадах­гүй хүмүүст зориулан барьдаг үнэтэй байрыг бариулахгүй гэж хориглох аргагүй. Зах зээ­лээс ямар зүйлийг хэдэн төгрөгөөр худалдаж авах нь хувь хүний эрх билээ. Барилгын материалын үйлдвэрлэлийг дэмжинэ гэж байгаа нь сайшаалтай. Мөн үүнийг дагаад ба­рилга угсралтын компа­нийг нь дэмжих хэрэгтэй. “Хонх нь дуугарахаар, дамар нь таг” гэдгийн үлгэр болгохгүйн тулд ний­лүүлэлт, эрэлт нэмэг­дэхийн хэрээр үйлдвэр­лэгчдийн ажиллах нөхц­лийг бий болгох ёстой юм. Нэгийг нь дэмжиж, нөгөөг нь нураадаг жишгийг арил­гах цаг болсныг ч төрийн албаныханд дуул­гаж байлаа. Орон сууцны ам.метрийг нэг сая төг­рөгийн өртөгөөр борлуулах тухай сонссон иргэдэд “Байрны үнэ буурах байх” гэсэн хүлээлт үүсчээ. Үүнийг дагаад барилгын компа­ниудын борлуулалт буур­даг, эсвэл үнэ өсөх сөрөг хандлага гардаг байна. Зах зээлд бодитой, үнэн мэ­дээлэл түгээхгүй байгаа­гаас гарах үр дагаварыг хариуцах эзэнгүй болдог. Аливаад бодитоор хандаж хэн нэгний эрх ашгийн төлөө бус нийтийн төлөө ажилладаг болоосой гэв.

Гэр хорооллын дахин төлөвлөлтийн талаар ярьж байгаа нь зайлшгүй шаардлагатай. Түүнчлэн хотын дахин төлөвлөлтийг эргэж харах цаг болжээ. Хуучны барилгуудыг ши­рүүхэн үлээхэд хийсэхээр болсон гэдэгтэй хүмүүс санал нэгдэх биз.

“Номтий” компанийн захирал Г.Баяржаргал:

ХӨНГӨЛӨЛТТЭЙ ЗЭЭЛД ХАМРАГДАЖ ЧАДАХГҮЙ ЯВНА

-Орон сууцны ам.метрийн үнийг нэг сая төгрөгөөр борлуулах тухай ярьж байна. Энэ тухай та юу гэж бодож байна вэ?

-Ерөнхийдөө өөрсдийн төсөвт өртгөө гарган бүрэн цутгамал барилгын ам.метрийн үнэ нэг сая 350 мянган төгрөг байхаар тооцон хөрөнгө оруу­лагчтайгаа тохиролцсон. Гэтэл Ерөнхий сайд “Ам.метрийг нь нэг сая төгрөгөөр өгөх компани байвал хөнгөлөлттэй зээл өгнө” гэж зарласан. Харин бид үүнд хамрагдахаар ОССК-д хандтал “Төрийн санхүүжилттэй компанид хамаатай” гэсэн хариу өгсөн. Ингээд л асуудал үүсч байгаа юм. Бид алдагдалд орж байхаар хүлээхээс аргагүй байдалд хүрч байна.

-Хуучин орон сууцыг буулгаад шинийг барих гэтэл бас бэрхшээл учраад байгаа тухай ярьж байна. Үүнийг тодруулаач?

-Салхинд нурах шахсан байрыг буулгаад оронд нь шинэ байшин барих гэж байгаа юм. 48 айлын гурван давхар орон сууц бий. Үүний тулд барилгаа буулгаж, суурийг нь хийхэд хоёр тэрбум төгрөг шаардлагатай. Мэдээж иргэдийн хувьд хуучныг шинээр үнэгүй солиод өгье гэхээр дуртай байгаа. Харин төр засаг нь огт дэмждэггүй. Дүүрэгтээ хандаж 48 айлыг түр байрлуулах гэр олгоод өгөөч гэж аргаа бартал гуйлаа, байдаггүй. Бид асар их эрсдлийг үүрч байна. Тиймээс хөнгө­лөлттэй зээл өгөөч гэхэд л үгүй гэх юм.

Энэмэтчилэн ба­рилгынхны гомдол тасарсангүй. Барилгын салбар уналтын байдалд орсон энэ үед дорвитой арга хэмжээ авч, хуулиа хурдан батлахыг тэд шаар­даж байлаа. Хүмүүсийн харж буйгаар олон давхар барилга барин ашиг олж байгаа мэт боловч үнэндээ эрэгтэйчүүд нь машинаа, эмэгтэйчүүд нь ээмэг, бөгжөө барьцаанд тавьж байж амь зуудаг газрууд байдаг гэнэ. Том нь жижгээ нухчин дардаг гэдгийг энэ салбарынхан ч туулж яваа ажээ. Улирлын ажил эхлэхээс өмнө тулгамдаж буй асуудлыг 14 хоногийн до­тор даруй шийдвэрлэж өгөхийг барилгын сал­барынхан сайдаасаа хүсч байлаа.