Б.УРАН
“Рио Тинто”-гийн удирдлагын халааг Том Альбанезаас шилжүүлэн авсан Сэм Уолш өнгөрсөн баасан гаригт Оюутолгой төслийнхөнтэй уулзсан тухай “Ройтерс” агентлаг мэдээлсэн билээ. Тэрээр төслийн багт Монголын Засгийн газрын тавьсан зарим шаардлагад буулт хийхийг зөвлөсөн нь олон улсын хэвлэл мэдээллийн хэрэгслүүдийн гол дуулиан болоод байна. Түүний энэ зөвлөгөө Оюутолгойн 66 хувийг эзэмшдэг “Туркойз Хилл Ресурс” компанийн “TRQ” хувьцааны ханшийг багахан ч болов торгоож дөнгөлөө. “Рио Тинто” өнгөрөгч сарын сүүлээр Оюутолгой төслийг зогсоож магадгүй талаараа мэдэгдсэн нь “TRQ” хувьцааны үнийг огцом буурахад хүргэсэн юм. Мөн “Рио Тинто” хувьцаа ч эвгүйтэх тийшээ хандсан нь болчимгүй мэдэгдлээс болсон гэж олон улсад дүгнэж байна. Тэгвэл Сэм Уолш өөр аргаар, тодруулбал, Монголын Засгийн газартай тохиролцоонд хүрэхийг хичээж, хүнд нөхцөлд байгаа компаниа аврах бодлого баримтлахаар болжээ. Энэ арга нь ч хувьцааны ханшид бага багаар нөлөөлж эхэллээ. Ер нь олон улсад Оюутолгойн IPO өдрөөр бус цагаар хэлбэлзэж байгаа юм. УИХ-ын чуулганаар Оюутолгойн асуудлыг нээлттэй хэлэлцсэний дараа “TRQ” хувьцаа 7.40 ам.долларт хүрч доошилсон. Харин өчигдрөөс буюу Сэм Уолшийн зөвлөгөө, өнөөдөр болох хувь нийлүүлэгчдийн хурал зэргээс шалтгаалан ханш нь бага зэрэг сэргэж эхлээд байна. Дэлхий нийтээр өнөөдөр болох хувь нийлүүлэгчдийн хуралд анхаарлаа хандуулж байна. Монголын Засгийн газрын зүгээс хэд хэдэн асуудлыг уг хуралд оруулахаар төлөвлөж байгаа. Эдгээрийг товчхон дурдвал, хөрөнгө оруулалтын зардлаа учир битүүлгээр хоёр тэрбум ам.доллараар нэмснийг тодорхой болгох, нийт бүтээн байгуулалтын зардал 24.4 тэрбум болж нэмэгдсэний шалтгааныг олох. Мөн манай улсын өр төлбөр 2033 он хүртэл сунах эсэх, ТЭЗҮ-д өөрчлөлт оруулах асуудалд Монголын талын оролцоог хангах, төслийн мөнгөн гүйлгээг Монголын банк санхүүгийн байгууллагаар дамжуулдаг болох зэрэг юм. Улс төрийн зарим хүчнүүд хувь нийлүүлэгчдийн хурлын асуудлаар эсрэг байр сууриа илэрхийлсээр байгаа. Оюутолгойн гэрээг шинэчлэх гэхээсээ цуцалсан нь дээр гэж үзэх нь ч байна. Харин олон улсын хэвлэл мэдээллийн хэрэгсэлд онцолж байгаагаар Монгол Улс гэрээний хувь эзэмшлийг өөрчилж чадахгүй ч дээр дурдсан зарим шаардлагууддаа эерэг хариулт авч, тодорхой хэмжээнд амжилтад хүрнэ гэж бичиж байна. Манай улсын уул уурхайн салбарынхны энэхүү тогтворгүй байдал нь олон улсад IPO хийдэг уул уурхайн компаниудын үнэт цаасны ханшид нөлөөлж байгаа юм. “Алтандорнод монгол” компанийн гүйцэтгэх захирал Б.Болдын хэлснээр уул уурхайн хувьцаа олон улсад 60-70 хувийн уналттай байгаа. Хонгконгийн хөрөнгийн биржид бүртгэлтэй “Mongolian mining corporation” гэхэд сүүлийн нэг өдөр 3.65 хувиар буурч 3.7 хонг.долларын ханштай байна. Зөвхөн олон улсад гэлтгүй дотоодын хөрөнгийн биржийн арилжаанд оролцож буй уул уурхайн компаниудын хувьцаа ч уналттай байгаа юм. Өнгөрсөн оны сүүлээр 10220 төгрөгийн үнэтэй байсан “Шивээ-Овоо” компанийн хувьцаа өчигдрийн байдлаар 7000 төгрөгт хүрсэн байв. Мөн түүнчлэн “Тавантолгой” компаний хувьцаа өнгөрсөн сарын эхээр 9275 төгрөг байсан бол өчигдөр 8000 болж доошилжээ.
